
Hội chứng sốc độ cao (AMS) - Nỗi lo khi đi race của trail runner
- Người viết: Marketing & Sale lúc
- Tin tức
Hội chứng sốc độ cao (Acute Mountain Sickness - AMS) là một trong những mối nguy lớn mà các trail runner thường đối mặt khi tham gia những cuộc đua trên địa hình cao. Hội chứng này có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và hiệu suất thi đấu nếu không được nhận biết và xử lý kịp thời. Bạn hãy cùng RJ RunBrief tìm hiểu chi tiết về “hội chứng sốc độ cao (AMS) - Nỗi lo khi đi race của trail runner” qua bài viết sau.
Hội chứng sốc độ cao là gì?
Hội chứng sốc độ cao (Acute Mountain Sickness - AMS) xảy ra khi cơ thể không kịp thích nghi với môi trường có áp suất không khí và nồng độ oxy giảm đột ngột, thường xuất hiện ở những khu vực có độ cao trên 2.500m so với mực nước biển. Đây là một phản ứng tự nhiên của cơ thể trước những thay đổi khắc nghiệt trong môi trường sống.
Nguyên nhân chính của AMS là sự thiếu oxy, do áp suất khí quyển giảm khi độ cao tăng. Tình trạng này thường xảy ra khi người chạy tăng độ cao quá nhanh mà không có thời gian thích nghi, đặc biệt với những người lần đầu tiếp xúc với độ cao lớn.
AMS xảy ra khi cơ thể không kịp thích nghi với môi trường có áp suất không khí và nồng độ oxy giảm đột ngột
Triệu chứng của hội chứng sốc độ cao
AMS có thể biểu hiện ở nhiều mức độ khác nhau, từ nhẹ đến nặng và cần được nhận biết sớm để xử lý kịp thời:
Triệu chứng nhẹ: Đau đầu âm ỉ, cảm giác chóng mặt, buồn nôn hoặc mất cảm giác thèm ăn. Một số runner còn thấy mệt mỏi hoặc mất sức dù vừa mới bắt đầu hành trình.
Triệu chứng trung bình: Khó thở ngay cả khi nghỉ ngơi, mất ngủ hoặc sưng phù nhẹ ở tay, chân và khuôn mặt. Những triệu chứng này thường ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu suất chạy và khả năng phục hồi.
Triệu chứng nặng: Đây là tình trạng nguy hiểm, bao gồm mất thăng bằng, lú lẫn, ho ra máu hoặc phù não, phù phổi. Nếu không được xử lý kịp thời, AMS nặng có thể đe dọa tính mạng.
Các triệu chứng của AMS thường không xuất hiện ngay lập tức, mà xảy ra sau khoảng 6-12 giờ kể từ khi runner lên độ cao lớn. Vì vậy, khi tham gia các giải chạy địa hình tại khu vực đồi núi cao, runner cần chú ý theo dõi sức khỏe bản thân. Nếu các triệu chứng không thuyên giảm hoặc có xu hướng trở nặng, tốt nhất bạn nên dừng lại để đảm bảo an toàn.
Làm thế nào để phòng ngừa AMS?
Khi tham gia các giải chạy trail, hay khi di chuyển lên địa hình cao, để phòng ngừa AMS, bạn nên lưu ý một số điểm dưới đây:
Tập thích nghi với độ cao (Acclimatization)
Để tránh hội chứng sốc độ cao (AMS), việc chuẩn bị và thích nghi từ trước là yếu tố quan trọng nhất, runner nên áp dụng các phương pháp sau:
Luyện tập tại địa hình tương tự: Nếu có điều kiện, bạn nên dành thời gian trước cuộc đua để chạy thử trên các cung đường có độ cao tương tự. Điều này giúp cơ thể làm quen với việc hoạt động trong môi trường oxy thấp.
Tăng độ cao từ từ: Bạn nên tránh việc lên cao quá nhanh. Thay vào đó, bạn nên chia nhỏ từng chặng, tạo cơ hội để cơ thể thích nghi dần. Ví dụ, bạn có thể tập luyện vận động tăng độ cao khoảng 300-500m mỗi ngày là lựa chọn an toàn.
Phương pháp "ngủ cao, tập thấp": Ban ngày tập luyện ở độ cao thấp, ban đêm ngủ tại nơi cao hơn để cơ thể từ từ thích nghi với sự thay đổi áp suất không khí.
Chế độ dinh dưỡng hợp lý
Bổ sung nước đầy đủ: Tại độ cao lớn, không khí khô hơn, khiến cơ thể dễ mất nước nhưng bạn không cảm nhận rõ được điều này. Do đó, bạn nên uống nước đều đặn, tránh để cơ thể rơi vào trạng thái mất nước.
Ăn uống giàu carbohydrate: Thực phẩm giàu tinh bột như ngũ cốc, bánh mì, hoặc trái cây cung cấp năng lượng nhanh, giúp cơ thể hoạt động hiệu quả hơn trong môi trường oxy thấp.
Trang bị phù hợp
Đồng hồ đo độ cao: Thiết bị này không chỉ giúp runner biết chính xác độ cao mà còn giúp kiểm soát tốc độ tăng độ cao một cách an toàn.
Quần áo giữ ấm: Ở độ cao lớn, nhiệt độ thường giảm đột ngột, đặc biệt vào ban đêm hoặc sáng sớm. Bạn nên chú ý giữ ấm cơ thể không chỉ giúp tránh hạ thân nhiệt mà còn hỗ trợ sức khỏe tổng thể.
Để tránh hội chứng sốc độ cao (AMS), việc chuẩn bị và thích nghi từ trước là yếu tố quan trọng nhất
Xử lý khi gặp hội chứng sốc độ cao
Nếu gặp phải các triệu chứng của AMS, bạn nên bình tĩnh và thực hiện các biện pháp xử lý kịp thời:
Giảm độ cao ngay lập tức: Đây là cách hiệu quả nhất để giảm nguy cơ tiến triển nặng. Di chuyển xuống vùng thấp hơn giúp cơ thể bạn lấy lại sự ổn định.
Nghỉ ngơi và hít thở sâu: Nghỉ ngơi đủ để giảm căng thẳng cho cơ thể và tập trung vào việc hít thở chậm, sâu để tăng cường oxy.
Sử dụng thuốc nếu cần: Một số loại thuốc như acetazolamide có thể hỗ trợ giảm triệu chứng AMS. Một lưu ý là khi sử dụng loại thuốc này, bạn không uống rượu. Trong trường hợp cần sử dụng thuốc để phòng tránh AMS, bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng.
Liên hệ đội hỗ trợ y tế: Trong trường hợp nghiêm trọng, như mất ý thức hoặc đau đầu dữ dội, việc được hỗ trợ y tế là ưu tiên hàng đầu. Bạn hãy nhanh chóng liên hệ với đội y tế để được hỗ trợ.
----------
Chạy trail là trải nghiệm đỉnh cao của cảm xúc nhưng cũng đòi hỏi sự chuẩn bị thật chu đáo về cả thể chất và tinh thần. Nỗi lo AMS là một thách thức thực sự với những trail runner nhưng với sự chuẩn bị thật kỹ lưỡng, RJ RunBrief tin tưởng bạn sẽ có hành trình tập luyện, thi đấu như kỳ vọng.
Sản xuất bởi: Đỗ Ngọc An
----------
𝗥𝗝 𝗥𝘂𝗻𝗕𝗿𝗶𝗲𝗳
🌐 Website: https://racejungle.com/blogs/news
▶️ Fanpage: https://www.facebook.com/RunBrief
📧 Email: content@racejungle.com