Trong cộng đồng runner, khái niệm “chạy đến ngưỡng thất bại” - tức dốc toàn lực, không nhượng bộ trước bất kỳ giới hạn thể chất nào - luôn được xem là biểu tượng của ý chí và tinh thần vượt ngưỡng. Tuy nhiên, liệu việc đẩy cơ thể tới giới hạn như vậy có mang lại hệ lụy nghiêm trọng, thậm chí là suy thận?
Khi thận phải gánh chịu quá tải từ một buổi chạy
Thận đóng vai trò như bộ lọc sinh học, loại bỏ độc tố và điều hòa điện giải trong máu. Trong lúc chạy bộ, đặc biệt là khi cơ thể bị mất nước, nhiệt độ tăng cao và cơ bắp hoạt động ở cường độ lớn, thận có thể phải làm việc quá tải. Nếu điều này xảy ra liên tục, thận sẽ rơi vào trạng thái căng thẳng.
Một hiện tượng đáng lo ngại là tổn thương thận cấp tính do vận động Acute kidney injury (AKI). Đây là tình trạng suy giảm chức năng thận tạm thời sau những bài tập gắng sức, thường gặp ở những vận động viên tham gia các cuộc thi dài như marathon, ultramarathon hay các buổi chạy trong điều kiện nóng ẩm.
Chạy bộ cường độ cao có thể khiến bạn đối mặt với ảnh hưởng sức khỏe
Khi nào “chạy đến ngưỡng” trở thành mối đe dọa cho thận?
Không phải mọi buổi chạy đều gây nguy cơ tổn thương thận. Vấn đề chỉ thực sự xuất hiện khi bạn:
Chạy trong thời gian dài mà không bù nước đúng cách
Không lắng nghe dấu hiệu cảnh báo của cơ thể như chuột rút, đau đầu, buồn nôn, nước tiểu sẫm màu hoặc tiểu ít
Liên tục đặt mình vào trạng thái gắng sức cực độ trong nhiều ngày mà không có thời gian phục hồi hợp lý
Sử dụng thuốc kháng viêm không steroid (NSAIDs) để giảm đau khi chạy, vì các thuốc này làm giảm lưu lượng máu tới thận
Trong những điều kiện như vậy, nguy cơ tổn thương thận tạm thời hoặc thậm chí dẫn đến biến chứng nghiêm trọng hơn là hoàn toàn có thể xảy ra.
Rhabdomyolysis - mối liên hệ âm thầm giữa cơ và thận
Một trong những tình trạng nguy hiểm có thể phát sinh từ chạy quá sức là rhabdomyolysis - hội chứng tiêu cơ vân. Khi cơ bắp bị phá vỡ đột ngột, các sản phẩm như myoglobin sẽ được giải phóng vào máu. Đây là chất có thể làm tắc nghẽn các ống thận, dẫn đến tổn thương nghiêm trọng.
Runners từng gặp phải tình trạng này thường xuất hiện các triệu chứng như đau cơ dữ dội, yếu cơ, nước tiểu màu nâu sẫm. Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, rhabdomyolysis có thể tiến triển thành suy thận cấp tính.
Một trong những tình trạng nguy hiểm có thể phát sinh từ chạy quá sức là rhabdomyolysis - hội chứng tiêu cơ vân
Phòng ngừa tổn thương thận: Cần ý thức và chiến lược rõ ràng
Thay vì hoài nghi hay từ bỏ chạy bộ - một môn thể thao đem lại vô vàn lợi ích cho sức khỏe tim mạch, tinh thần và trao đổi chất - điều quan trọng là bạn cần rèn luyện một cách có kiểm soát và hiểu rõ giới hạn cá nhân.
Dưới đây là một số lưu ý để bảo vệ thận trong quá trình tập luyện:
Luôn đảm bảo đủ nước trước - trong - sau khi chạy, đặc biệt khi thời tiết nóng ẩm
Tránh sử dụng thuốc giảm đau không kê đơn trước khi chạy
Lắng nghe cơ thể, ngưng tập nếu cảm thấy đau nhức bất thường, chóng mặt, hoặc mệt mỏi kéo dài
Xây dựng chương trình tập có chu kỳ hồi phục, đừng để việc chạy trở thành cuộc “ép xác” kéo dài
Kiểm tra sức khỏe định kỳ, đặc biệt nếu bạn là người luyện tập ở cường độ cao hoặc từng có tiền sử bệnh lý thận
-----
Chạy bộ là hành trình rèn luyện và khám phá bản thân. Nhưng nếu không kiểm soát cường độ, bạn có thể vô tình biến môn thể thao này thành một nguy cơ âm thầm cho sức khỏe thận. Việc chạy đến giới hạn không xấu, nhưng giới hạn ấy phải được đặt trong vùng an toàn - nơi nỗ lực gặp gỡ với hiểu biết, nơi nhiệt huyết luôn đi cùng tỉnh táo.
Với chiến lược tập luyện hợp lý, lối sống cân bằng và nhận thức đúng đắn về cơ thể, bạn hoàn toàn có thể tiếp tục hành trình chạy bộ của mình - bền bỉ, an toàn và khỏe mạnh.
Người viết: Đỗ Ngọc An
----------
𝗥𝗝 𝗥𝘂𝗻𝗕𝗿𝗶𝗲𝗳
🌐 Website: https://racejungle.com/blogs/news
▶️ Fanpage: https://www.facebook.com/RunBrief
📧 Email: content@racejungle.com
